ธรรมชาติของดินและปุ๋ย

หนังสือ "ธรรมชาติของดินและปุ๋ย"

เหมาะสำหรับเกษตรกรผู้นำ ผู้ที่ต้องการมีความรู้เรื่องดินและปุ๋ยลึกซึ้งมากขึ้น

[ ดาว์นโหลด ]

รูปแบบ : pdf | 68 หน้า | 3.45 MB

https://docs.google.com/open?id=0B8AtgBF7YhaGSk9hU0d1UktTUk0 

คำนำพิมพ์ครั้งที่ 10

         ในบรรดาปัจจัยการผลิตที่ใชเ้พาะปลูกพืช เกษตรกรขาดความรู้เ้รื่องดินและปุ๋ยมากที่สุด อาจเนื่องจากความสัมพันธ์ขององค์ประกอบของดิน ได้แก่ อินทรียวัตถุ แร่ธาตุ น้ำ และอากาศ มีความสลับซับซ้อน อธิบายให้เข้าใจได้ยากและเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ซึ่งมีผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต ทั้งที่อยู่ในดินและบนดิน

         ดินในพื้นที่การเกษตรของประเทศมีมากกว่า 200 ชุดดิน (Soil series) แต่ละชุดดินมีศักยภาพ (พลัง) และข้อจำกัดแตกต่างกัน เมื่อนำมาใช้เ้พาะปลูกพืช เนื่องจากการจำแนกดินใช้สมบัติที่เปลี่ยนแปลงยาก ชื่อชุดดินจึงไม่เ่ปลี่ยนแปลง แต่ความอุดมสมบูรณ์ของดินเปลี่ยนแปลงได้ง่ายมาก เพียงเปลี่ยนชนิดพืชที่ปลูก หรือเปลี่ยนวิธีการจัดการดิน เกษตรกรจึงควรตรวจสอบปริมาณธาตุอาหารพืชในดินก่อนการใช้ปุ๋ย

         ถึงแม้ว่าความรู้ทางวิชาการด้านดินและปุ๋ยมีอยู่เป็นจำนวนมาก หากแต่ถูกจำกัดอยู่ในแวดวงของนักวิชาการและเกษตรกรที่พัฒนาแล้วเท่านั้น อีกทั้งยากที่จะทำให้เข้าใจและนำไปเผยแพร่สู่เกษตรกรในวงกว้าง โดยเฉพาะในชุมชนท้องถิ่นที่อยู่ห่างไกล เกษตรกรส่วนใหญ่จึงยังคงขาดข้อมูลข่าวสารและความรู้ที่ถูกต้อง

         หนังสือ "ธรรมชาติของดินและปุ๋ย" เป็นผลพลอยได้จากโครงการวิจัยการจัดการธาตุอาหารพืชเฉพาะพื้นที่ ("ปุ๋ยสั่งตัด") เพื่อการผลิตข้าว ข้าวโพด และอ้อยอย่างยั่งยืน สนับสนุนโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ระหว่างปี 2540-2551 ทีมงานวิจัยได้ประดิษฐ์ "ชุดตรวจสอบ เอ็น-พี-เค ในดินแบบรวดเร็ว" เพื่อช่วยให้เกษตรกรสามารถวิเคราะห์ดินได้ด้วยตนเอง

ซึ่งแก้ปัญหาทั้งค่าใช้จ่ายที่สูงและความล่าช้าของการวิเคราะห์ดินในห้องปฏิบัติการ พร้อมทั้งพัฒนาเทคโนโลยี "ปุ๋ยสั่งตัด" สำหรับข้าว ข้าวโพดและอ้อยภาคอีสานเสร็จเรียบร้อยแล้ว

         มูลนิธิพลังนิเวศและชุมชนได้ทำหน้าที่ประสานงานในการจัดพิมพ์หนังสือ "ธรรมชาติของดินและปุ๋ย" ภายใต้โครงการ

รวมพลังพลิกฟื้นผืนดินเกษตรไทย รวมทั้งหมด 9 ครั้ง จำนวน 423,000 เล่ม (พิมพ์ครั้งแรกเมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม 2550)

และในการจัดพิมพ์ทุกครั้งผู้เขียนได้ปรับปรุงเนื้อหาให้มีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น

         เนื้อหาในหนังสือเล่มนี้ประกอบด้วย (1) ความรู้พื้นฐานด้านดินและปุ๋ยที่จำเป็นสำหรับเกษตรกร (2) การผสมปุ๋ยใช้เอง

(3) เทคโนโลยี "ปุ๋ยสั่งตัด" เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ปุ๋ยเคมี (4) การเก็บตัวอย่างดิน และการตรวจสอบธาตุอาหารพืชในดินแบบรวดเร็ว และ (5) กรอบแนวความคิดการพัฒนาระบบเกษตรยั่งยืน และการเสริมสร้างขีดความสามารถของเกษตรกร

         ผู้เขียนมั่นใจว่า เกษตรกรจะสามารถนำความรู้พื้นฐานด้านดินและปุ๋ยไปประยุกต์ใช้ในการจัดการดินในไร่นาของตนเองได้ เลือกซื้อปุ๋ยและผสมปุ๋ยใช้เองได้อย่างถูกต้อง ส่วนการตรวจสอบธาตุอาหารพืชในดินแบบรวดเร็วและเทคโนโลยี "ปุ๋ยสั่งตัด" จะช่วยให้เกษตรกรเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ปุ๋ยเคมีได้ด้วยตนเอง

         สำหรับกรอบแนวความคิดการพัฒนาระบบเกษตรยั่งยืนจะช่วยเสริมสร้างฐานรากของประเทศให้มั่นคงแข็งแรง เพราะการเกษตรมิได้มีเป้าหมายเพียงการผลิตเพื่อขาย แต่ยึดโยงกับวิถีชีวิตวัฒนธรรมของคนส่วนใหญ่เชื่อมโยงกับความมั่นคงด้านอาหารและพลังงาน คุณภาพทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รวมทั้งภาวะวิกฤตโลกร้อน ขณะที่แนวทางการเสริมสร้างขีดความสามารถของเกษตรกร เพื่อสร้าง "เกษตรกรมืออาชีพ" จะเป็นปัจจัยสำคัญที่กำหนดอนาคตของการเกษตรไทย

ทัศนีย์ อัตตะนันทน์

ประทีป วีระพัฒนนิรันดร์

28 มกราคม 2554

ข่าวประชาสัมพันธ์

วันที่ 28 มกราคมนี้ (งานเกษตรแฟร์ ที่บางเขน) จะมีหนังสือ "ดินและปุ๋ย" ออกมาใหม่ 2 เล่ม คือ

1. หนังสือการ์ตูน "รู้จักดิน รู้จักปุ๋ย" เหมาะสำหรับเกษตรกรทั่วไป ครูสอนนักเรียน และผู้ที่สนใจจะทำการเกษตร

2. หนังสือ "ธรรมชาติของดินและปุ๋ย" เหมาะสำหรับเกษตรกรผู้นำ ผู้ที่ต้องการมีความรู้เรื่องดินและปุ๋ยลึกซึ้งมากขึ้น

หนังสือทั้ง 2 เล่ม เป็นหนังสือคุณภาพ อ่านเข้าใจง่าย เนื้อหาเป็นประโยชน์และนำไปปฏิบัติได้จริง

อีกทั้งราคาถูกมาก นอกจากเกษตรกรและผู้ที่สนใจแล้ว ผู้มีจิตเป็นกุศลหรือกองทุนต่างๆ

สามารถซื้อบริจาคให้โรงเรียน ห้องสมุด ที่อ่านหนังสือของหมู่บ้าน ศูนย์เรียนรู้ชุมชน ฯลฯ

เพียงเท่านี้เราก็จะมีส่วนช่วยเสริมสร้างให้การเกษตรไทยและสังคมโดยรวมเข้มแข็งขึ้น

 หัวข้อที่เกี่ยวข้อง

• ปุ๋ยสั่งตัด